Sergey Nechayev, 2 Ekim 1847 - 21 Kasım veya 3 Aralık 1882 arasında yaşamış Anarşist, Nihilist bir Rus devrimcisidir.
Tam adı Sergey Genadiyevic Nechayev'dir.
Tarihin en azılı komplocusu, Nietzsche'nin silahlı peygamberi.
Olması gerektiği gibi eğitimsiz ve hatta neredeyse zır cahildi ama gerçek bir parya kurnazıydı. Hiçbir zaman iyi bir eğitim almadı ama kendisini zaman içinde öyle iyi geliştirmişti ve eksiklerini öyle iyi örtüyordu ki, coğu kez bir beyefendi muamelesi görüyordu.
Köy enstitülerinde belletmenlik yaptı. Bu dönemde (1868-69) rejime karşı öğrenci hareketlerine katıldı ve örgütledi. Kendi hücresini oluşturdu. Özgürlükçü olduğu kadar da disiplinliydi.
Hareketlerin ivmelerini kaybetmesi ve kurulan mahkemelerin agır cezalar vermesi sebebiyle Avrupa'ya kaçtı. Avrupa'da entellektüel kesim ile ilişkilere girdi. Rusya'da kendisi bekleyen büyük ve etkin bir örgüt oldugu asparagasını her yere yayıyordu.
Bu dönem icin de anarşizmin kuramcı ve eylemcilerinden Bakunin ile tanıştı. Daha sonra bakunin'in güvenini suistimal etse ve hatta işi, tehdit etmeye kadar vardırsa da Bakunin dahi hakkında hep olumlu konuşmuştur.
Nechaev, catechismin kuramcısı ve yazarıdır.
Daha sonraki dönemlerde Rusya'da "Halkın İntikamı" adlı küçük ama çok etkili bir terör örgütü kurdu.
Örgüt kraliyete, saraylara, saray trenlerine vb. yerlere sabotaj düzenledi. Çoğu kralı öldürmek icin yapıldıysa da başarısız oldu, onun dışında etkili suikast ve suikast girişimleri de oldu. İvonov adlı bir öğrenci Nechaev'e güvensizligini ve onun kimse tarafından görevlendirildigini duşunmedigini söyleyince 21 Kasım 1869'da Moskova Üniversitesi'nin arka bahcesinde onu öldürttükten sonra cesedini havuza attırdı. Bu olay Rusya'da büyük tepki yarattı. O sırada Dostoyevski "Bir Büyük Günahkarın Hayatı" adlı bir kitap yazmaya calışıyordu. Bu kitabın ana karakteri Cinler'deki unutulmaz Nikolay Vsevolodovic Stavrogin idi. Bu olayi duyunca sosyalistlere ve nihilistlere özellikle kızgın olan Dostoyevski kitaba başka bir unutulmaz karakter daha ekleyerek ismini Cinler olarak değiştirdi. Sergey Nechaev'i Peter Stepanovic Verhonevsk olarak dramlaştıran Dostoyevski bir çok kişiye göre yazılmış en iyi siyasi romanı yazdı.
Nechaev öyle etkili bir vizyon yakalamış ve öyle iyi kadrolar geliştirmişti ki, bu küçük örgüt çöktüğü dönemlerde bile adı ile korku yaymaya devam etti. Zamanın entellektüelleri ve devrimcileri Neçayev'in sayesinde var olmuş ya da varlıklarını devam ettirmiş olsa da neredeyse hep kötülediler ve hatta catechism gereği Nechaevistler bile bunu yaptı zira temel kural deşifre olmamak ve farkedilmemekti.Bakunin'in Enternasyonalden atılmasına sebep oldu ve 1871'de Birinci Enternasyonal tarafindan kınama aldı. Yurt dışındaki desteğini kaybeden Nechaev Rusya'daki komitadan en iyi adamları ölünce damdazlak kaldı ve 1872'de tutuklandı. 1873 yılına değin olağanüstü bir mahkeme süreci yaşayan Nechaev bu tarihte sürgün cezası aldı. Aslında kendine biçilen ceza Petersburg'da ömür boyu hücre hapsiydi. Sürgün icin Sibirya'ya gitmeyi bekleyen ve oradan kacıç planları hazırlayan Nechaev ömrünün sonuna kadar Petersburg'da en tehlikeli birkaç mahkum için kullanılan bir kalede yaşadı.
Bir süre sonra, içerideki askerleri de örgütlemeyi başaran Nechayev bu sayede tekrar komplolar ve suikastler yönetmeye başladı.
Nechaevistlerin etkisi döneminin her alanına yansıdı. Diyebiliriz ki bu etki neredeyse 1900'lerin sonuna kadar devam etmiştir.
“Neçayev duraksama diye bir şey bilmez, hiç bir şey durduramaz onu, kendine karşı da başkalarına karşı da kıyıcıdır. Bağnaz, ama dürüst bir bağnazdır, aynı zamanda çok da tehlikelidir, onunla ortaklık kurmak uğursuzluk getirebilir... Sonunda şu düşünceye varmıştı: Ona göre, iş görebilen ve güçlü bir örgüt kurabilmek için, Machiavelli’nin felsefesine dayanmak ve Cizvit’lerin şu kurallarını benimsemek gerekliydi: ‘Bedeni işkenceyle, ruhu yalanlarla çökertmeli, yok etmeli!” Bu satırları, ünlü Rus anarşist Bakunin, arkadaşı Tandier’e yazıyordu. Bakunin’in sözünü ettiği, bir papazın oğlu olan Sergei Neçayev’dir.
Neçayev, 1869’da Moskova’da ayaklanma amaçlı bir dernek kurmuş, ‘adam kazanmak için’, yalandan teröre kadar, her yöntemden yararlanmıştı. Neçayev, 1869 öğrenci ayaklanmasına katıldıktan sonra İsviçre’ye kaçtı ve burada Bakunin’le tanışarak, onunla birlikte “Halkın Adaleti” dergisini çıkardı. Bu dergi, yalnız Çar’ın temsilcilerine değil, liberal yazar ve gazetecilere de terör uygulanmasını istiyordu. İvanov isimli bir öğrencinin öldürülmesi, Rusya’da kurduğu, “Halkın Adaleti Toplumu” adlı gizli örgütün açığa çıkmasına maloldu ve Neçayev İsviçre’ye tekrar kaçmak zorunda kaldı. Ama İvanov’u öldürmekten sanık olarak Rusya’ya geri gönderildi ve 20 yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı. 1882’de, hapisteyken öldüğünde, bir gardiyanı davasına kazanmayı başarabilmişti. Bir Devrimcinin Alfabesi adlı kitapta Bakunin, Neçayev’i şöyle yazıyordu: “Bir devrimci kendini önceden bağlamış bir adamdır. Ne kişisel çıkarı olabilir, ne özel işleri ne duyguları, ne malı mülkü, hatta ne de adı. Onda her şey tek bir çıkarda, tek bir düşüncede, tek bir tutkuda toplanmıştır: Devrim... Yalnız sözünde değil, davranışında da kamu düzeni ile, uygar dünya ile, her türlü yasa, her türlü töreler, gelenekler ve her türlü ahlâkla da ilişkisini kesmiştir. Hele uygar dünya onun amansız düşmanıdır. Onun içinde yaşaması yalnızca onu daha kökünden yıkmak içindir.” Hiçbir otoriteyi tanımayan, romantizmi, aşkı, kişisel kin ve intikamı reddeden bu anlayışı, Lenin şöyle tanımlıyordu: “Anarşizm, ters yüz edilmiş burjuva bireyciliğidir.”
Neçayev'in Devrimcinin Anahtar Kitabı adlı bir de kitabı vardır.
Tam adı Sergey Genadiyevic Nechayev'dir.
Olması gerektiği gibi eğitimsiz ve hatta neredeyse zır cahildi ama gerçek bir parya kurnazıydı. Hiçbir zaman iyi bir eğitim almadı ama kendisini zaman içinde öyle iyi geliştirmişti ve eksiklerini öyle iyi örtüyordu ki, coğu kez bir beyefendi muamelesi görüyordu.
Köy enstitülerinde belletmenlik yaptı. Bu dönemde (1868-69) rejime karşı öğrenci hareketlerine katıldı ve örgütledi. Kendi hücresini oluşturdu. Özgürlükçü olduğu kadar da disiplinliydi.
Hareketlerin ivmelerini kaybetmesi ve kurulan mahkemelerin agır cezalar vermesi sebebiyle Avrupa'ya kaçtı. Avrupa'da entellektüel kesim ile ilişkilere girdi. Rusya'da kendisi bekleyen büyük ve etkin bir örgüt oldugu asparagasını her yere yayıyordu.
Bu dönem icin de anarşizmin kuramcı ve eylemcilerinden Bakunin ile tanıştı. Daha sonra bakunin'in güvenini suistimal etse ve hatta işi, tehdit etmeye kadar vardırsa da Bakunin dahi hakkında hep olumlu konuşmuştur.
Nechaev, catechismin kuramcısı ve yazarıdır.
Daha sonraki dönemlerde Rusya'da "Halkın İntikamı" adlı küçük ama çok etkili bir terör örgütü kurdu.
Örgüt kraliyete, saraylara, saray trenlerine vb. yerlere sabotaj düzenledi. Çoğu kralı öldürmek icin yapıldıysa da başarısız oldu, onun dışında etkili suikast ve suikast girişimleri de oldu. İvonov adlı bir öğrenci Nechaev'e güvensizligini ve onun kimse tarafından görevlendirildigini duşunmedigini söyleyince 21 Kasım 1869'da Moskova Üniversitesi'nin arka bahcesinde onu öldürttükten sonra cesedini havuza attırdı. Bu olay Rusya'da büyük tepki yarattı. O sırada Dostoyevski "Bir Büyük Günahkarın Hayatı" adlı bir kitap yazmaya calışıyordu. Bu kitabın ana karakteri Cinler'deki unutulmaz Nikolay Vsevolodovic Stavrogin idi. Bu olayi duyunca sosyalistlere ve nihilistlere özellikle kızgın olan Dostoyevski kitaba başka bir unutulmaz karakter daha ekleyerek ismini Cinler olarak değiştirdi. Sergey Nechaev'i Peter Stepanovic Verhonevsk olarak dramlaştıran Dostoyevski bir çok kişiye göre yazılmış en iyi siyasi romanı yazdı.
Nechaev öyle etkili bir vizyon yakalamış ve öyle iyi kadrolar geliştirmişti ki, bu küçük örgüt çöktüğü dönemlerde bile adı ile korku yaymaya devam etti. Zamanın entellektüelleri ve devrimcileri Neçayev'in sayesinde var olmuş ya da varlıklarını devam ettirmiş olsa da neredeyse hep kötülediler ve hatta catechism gereği Nechaevistler bile bunu yaptı zira temel kural deşifre olmamak ve farkedilmemekti.Bakunin'in Enternasyonalden atılmasına sebep oldu ve 1871'de Birinci Enternasyonal tarafindan kınama aldı. Yurt dışındaki desteğini kaybeden Nechaev Rusya'daki komitadan en iyi adamları ölünce damdazlak kaldı ve 1872'de tutuklandı. 1873 yılına değin olağanüstü bir mahkeme süreci yaşayan Nechaev bu tarihte sürgün cezası aldı. Aslında kendine biçilen ceza Petersburg'da ömür boyu hücre hapsiydi. Sürgün icin Sibirya'ya gitmeyi bekleyen ve oradan kacıç planları hazırlayan Nechaev ömrünün sonuna kadar Petersburg'da en tehlikeli birkaç mahkum için kullanılan bir kalede yaşadı.
Bir süre sonra, içerideki askerleri de örgütlemeyi başaran Nechayev bu sayede tekrar komplolar ve suikastler yönetmeye başladı.
Nechaevistlerin etkisi döneminin her alanına yansıdı. Diyebiliriz ki bu etki neredeyse 1900'lerin sonuna kadar devam etmiştir.
“Neçayev duraksama diye bir şey bilmez, hiç bir şey durduramaz onu, kendine karşı da başkalarına karşı da kıyıcıdır. Bağnaz, ama dürüst bir bağnazdır, aynı zamanda çok da tehlikelidir, onunla ortaklık kurmak uğursuzluk getirebilir... Sonunda şu düşünceye varmıştı: Ona göre, iş görebilen ve güçlü bir örgüt kurabilmek için, Machiavelli’nin felsefesine dayanmak ve Cizvit’lerin şu kurallarını benimsemek gerekliydi: ‘Bedeni işkenceyle, ruhu yalanlarla çökertmeli, yok etmeli!” Bu satırları, ünlü Rus anarşist Bakunin, arkadaşı Tandier’e yazıyordu. Bakunin’in sözünü ettiği, bir papazın oğlu olan Sergei Neçayev’dir.
Neçayev, 1869’da Moskova’da ayaklanma amaçlı bir dernek kurmuş, ‘adam kazanmak için’, yalandan teröre kadar, her yöntemden yararlanmıştı. Neçayev, 1869 öğrenci ayaklanmasına katıldıktan sonra İsviçre’ye kaçtı ve burada Bakunin’le tanışarak, onunla birlikte “Halkın Adaleti” dergisini çıkardı. Bu dergi, yalnız Çar’ın temsilcilerine değil, liberal yazar ve gazetecilere de terör uygulanmasını istiyordu. İvanov isimli bir öğrencinin öldürülmesi, Rusya’da kurduğu, “Halkın Adaleti Toplumu” adlı gizli örgütün açığa çıkmasına maloldu ve Neçayev İsviçre’ye tekrar kaçmak zorunda kaldı. Ama İvanov’u öldürmekten sanık olarak Rusya’ya geri gönderildi ve 20 yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı. 1882’de, hapisteyken öldüğünde, bir gardiyanı davasına kazanmayı başarabilmişti. Bir Devrimcinin Alfabesi adlı kitapta Bakunin, Neçayev’i şöyle yazıyordu: “Bir devrimci kendini önceden bağlamış bir adamdır. Ne kişisel çıkarı olabilir, ne özel işleri ne duyguları, ne malı mülkü, hatta ne de adı. Onda her şey tek bir çıkarda, tek bir düşüncede, tek bir tutkuda toplanmıştır: Devrim... Yalnız sözünde değil, davranışında da kamu düzeni ile, uygar dünya ile, her türlü yasa, her türlü töreler, gelenekler ve her türlü ahlâkla da ilişkisini kesmiştir. Hele uygar dünya onun amansız düşmanıdır. Onun içinde yaşaması yalnızca onu daha kökünden yıkmak içindir.” Hiçbir otoriteyi tanımayan, romantizmi, aşkı, kişisel kin ve intikamı reddeden bu anlayışı, Lenin şöyle tanımlıyordu: “Anarşizm, ters yüz edilmiş burjuva bireyciliğidir.”
Neçayev'in Devrimcinin Anahtar Kitabı adlı bir de kitabı vardır.
